2023-10-12
Publikowaniu w ramach OA towarzyszy zjawisko tzw. drapieżnych wydawców. Zostało ono zdefiniowane i opisane w 2010 r. w artykule Predatory Open-Access Scholarly Publishers autorstwa amerykańskiego bibliotekarza Jeffrey'a Bealla. Określenie to odnosi się do wydawców, którzy wykorzystują "złotą drogę" w modelu OA dla własnego zysku. Obecnie zjawisko to dotyczy także drapieżnych konferencji.
O metodach stosowanych przez drapieżnych wydawców (m.in. podszywanie się pod renomowane czasopisma, fałszywe wskaźniki Impact Factor, "porywanie czasopism"), można przeczytać w artykułach:
Krajewski P., Modrzewska M. Ciemna strona open access – naukowcy w szponach drapieżnych wydawców. Forum Bibl. Med. 2015 R. 8 nr 2 (16):213-227.
Krajewski P. Drapieżni wydawcy. Gazeta AMG. 2016;26(5):43.
Burdzik T. Drapieżne czasopisma jako przykład nieetycznego publikowania. Filoz. i Nauk. 2017;5:131-149.
Petrisor AI. Evolving strategies of the predatory journals. Malaysian J. Libr. Inf. Sci. 2016;21(1):1-17.
Kulczycki, E. Wykaz czasopism punktowanych i drapieżni wydawcy. Warsztat badacza komunikacji, 7 grudnia 2014. Internet. 10 marca 2015.
Grudniewicz, A. et al. Predatory journals: no definition, no defence. Nature 2019;576:210-212.
Sorokowski P., Kulczycki E., Sorokowska A., Pisanski K.: Predatory journals recruit fake editor. Nature 2017;543(7646):481-483.
Beall, J. Predatory” Open-Access Scholarly Publishers. The Charleston Advisor, 2010, vol. 11, n. 4, pp. 10-17.
Stanowisko Narodowego Centrum Nauki w sprawie "drapieżnych czasopism"
W Liście dyrektora NCN ws. "drapieżnych czasopism" (predatory journals), opublikowanym 21 września 2018 r., Narodowe Centrum Nauki definiuje to niebezpieczne zjawisko i ostrzega, że "w sytuacjach, kiedy z całą pewnością uda się ustalić, że artykuł finansowany ze środków NCN został opublikowany w czasopiśmie nieprzestrzegającym standardów oceny eksperckiej, będziemy wymagać od kierownika projektu usunięcia numeru projektu z publikacji, a w konsekwencji wykluczenia jej z raportu i zwrotu kosztów poniesionych na opublikowanie takiej pracy".
Czasopisma z Impact Factor (IF)
Sprawdzić wartość wskaźnika IF w bazie Journals Citation Reports.
Nigdy nie należy sugerować się informacją o IF podaną na stronie czasopisma; jedynym źródłem informacji o IF jest baza Journal Citation Reports firmy Clarivate Analytics; podejrzenia wzbudzić powinna zwłaszcza wartość wskaźnika Impact Factor oznaczonego gwiazdką – wydawca zazwyczaj wyjaśnia, że to wartość nieoficjalna lub powołuje się na wskaźniki o podobnej nazwie.
Czasopisma bez IF
Sprawdzić, czy tytuł znajduje się w aktualnym wykazie czasopism punktowanych MNiSW (wykaz alfabetyczny -pdf, wykaz wg dyscyplin -xlsx).
Jeśli nie ma go na liście, to należy samodzielnie zweryfikować tytuł, czyli:
Zapoznać się ze wskazówkami z serwisu Think-Check-Submit
Sprawdzić, czy czasopismo jest na bieżąco indeksowane w bibliograficznych bazach danych, takich jak: Medline, PubMed, Scopus, Web of Science, Embase
Sprawdzić, czy informacja o czasopiśmie/wydawcy pojawiła się na blogu Flaky Academic Journals.
Sprawdzić wykaz potencjalnych drapieżnych wydawców na Beall's List (Updated)
Z dużą ostrożnością należy podchodzić do przesyłanych przez wydawców maili zachęcających do publikowania w czasopismach i udziału w konferencjach.
W razie jakichkolwiek wątpliwości w sprawie wyboru czasopisma, zachęcamy do kontaktu z pracownikami Oddziału Informacji Naukowej i Promocji lub Pracowni Bibliograficznej
Zachęcamy do udziału w szkoleniach "Jak wybrać czasopismo, aby nie dać się oszukać drapieżnym wydawcom".
Termin, czas i miejsce szkolenia: do uzgodnienia
>> więcej na temat szkoleń
Informacja Naukowa:
tel. 58 349 10 45
biblioteka.informacja@gumed.edu.pl
Wobec wejścia w życie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Europy (EU) 2016/679 z dnia 17 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych Biblioteka Główna informuje, że:
1. Administratorem Pani/Pana danych osobowych jest Gdański Uniwersytet Medyczny z siedzibą w Gdańsku 80-210, przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 3a,
2. Kontakt z Inspektorem Ochrony Danych Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego - Marek Rolewicz (iod@gumed.edu.pl),
3. Pani/Pana dane osobowe przetwarzane będą w systemie biblioteczno-informacyjnym Trójmiejskiego Zespołu Bibliotecznego (Akademia Muzyczna w Gdańsku, Akademia Morska w Gdyni, Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku, Gdański Uniwersytet Medyczny, Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku, Europejskie Centrum Solidarności) w celu umożliwienia korzystania z zasobów bibliotecznych na podstawie art. 6 ust.1 lit. A ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r.,
4. Pani/Pana dane osobowe nie będą ujawniane innym podmiotom, za wyjątkiem podmiotów upoważnionych na podstawie przepisów prawa, firmom windykacyjnym, firmom wspierającym obsługę informatyczną,
5. Pani/Pana dane osobowe przechowywane będą przez okres zgodny z odnośnikami prawa,
6. Posiada Pani/Pan prawo dostępu do treści swoich danych, prawo do ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo do wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie,
7. Posiada Pani/Pan prawo wniesienia skargi do Urzędu Ochrony Danych osobowych, gdy uzasadnione jest, że Pani/Pana dane osobowe przetwarzane są przez administratora niezgodnie z ogólnym rozporządzeniem o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016.,
8. Podanie danych jest dobrowolne, jednakże odmowa podania danych może skutkować odmową realizacji usługi.
Extranet
Eduroam
Poczta
